Problemau wrth symud o CAMHS i AMHS
Gwybodaeth i bobl ifanc am beth allai fynd o’i le pan rydych chi’n disgwyl symud o CAMHS i AMHS.
Weithiau dydy symud o Wasanaethau Iechyd Meddwl Plant a’r Glasoed (CAMHS, neu SCAMHS yng Nghymru) i Wasanaethau Iechyd Meddwl i Oedolion (AMHS) ddim yn mynd fel y dylai, ac efallai y bydd angen i chi roi gwybod i rywun.
Ni waeth beth yw’r broblem, dydych chi ddim ar eich pen eich hun ac rydych chi’n haeddu cymorth.
Mae’r dudalen hon yn ymdrin â:
Dydw i ddim yn adnabod neb a oedd yn teimlo bod y broses drawsnewid yn hawdd, ac rwy’n meddwl ei bod yn bwysig gwybod hynny cyn mynd i mewn. Roedd yn llethol i mi... ond fe wnes i ei oroesi.
Pa broblemau allwn i eu hwynebu wrth symud i AMHS?
I lawer o bobl ifanc, gall symud o CAMHS i AMHS fod yn broses ddidrafferth. Ond mewn achosion eraill, efallai y bydd problemau.
Dyma rai problemau cyffredin:
- Does neb yn rheoli’r broses o symud o CAMHS, pan ddylai fod gennych gydlynydd gofal neu weithiwr pontio.
- Does neb wedi rhoi copi o’ch cynllun gofal i chi, i esbonio beth sydd ei angen arnoch a pha gefnogaeth fyddwch yn ei chael yn AMHS.
- Rydych chi wedi cael copi o’ch cynllun gofal, ond nid ydych yn cytuno â’r hyn mae’n ei ddweud
- Nid yw CAMHS wedi eich atgyfeirio at AMHS eto, ond rydych chi eisiau cael eich atgyfeirio.
- Mae bwlch mawr rhwng gadael CAMHS a dechrau cael cymorth gan AMHS. Gallai hyn ddigwydd oherwydd amseroedd aros neu oedi o ran prosesu.
- Mae rhywun wedi dweud wrthych chi nad ydych chi’n bodloni’r meini prawf i gael help gan AMHS.
Ni waeth beth yw’r broblem, rydym ni yma i’ch helpu chi i ddod o hyd i’r cymorth sydd ei angen arnoch.
Cofiwch ei bod yn debygol y bydd yn rhaid aros yn hir wrth drosglwyddo i wasanaethau oedolion, ond dydy hynny ddim yn golygu nad ydych chi’n bwysig.
Os ydych chi’n anhapus â’r ffordd mae pethau’n mynd gyda’ch proses bontio, dylech chi ddweud wrth bwy bynnag sy’n rheoli’r broses o symud i AMHS. Dylai hwn fod yn gydlynydd gofal yn Lloegr, neu’n weithiwr pontio yng Nghymru.
Os nad ydych chi’n gwybod pwy yw hwnnw, gofynnwch am gael siarad â’r rheolwr AMHS lleol. Dylech chi egluro:
- Beth sy’n mynd o’i le yn eich barn chi
- Sut rydych chi’n teimlo am y broblem sydd gennych
- Beth hoffech chi ei newid i wella pethau
Gallech chi wneud hyn wyneb yn wyneb, dros y ffôn, mewn llythyr neu e-bost. Y rhan fwyaf o’r amser, gallwch ddod o hyd i’w manylion cyswllt ar wefan eich CAMHS lleol, AMHS neu’r GIG lleol.
Roedd rhestr aros hir iawn gan y gwasanaeth ro’n i’n mynd i gael fy nghyfeirio ato. I mi ar y pryd, roedd yn ymddangos yn rhy bell yn y dyfodol, felly wnes i ddim atgyfeirio fy hun.
Dylai eich tîm gofal ddilyn polisi ar gyfer eich symud o CAMHS i AMHS.
Dylech ofyn i’ch tîm CAMHS i gael gweld copi o’r polisi os ydych chi:
- Ddim yn siŵr a ydych chi'n cael y cymorth cywir
- Teimlo nad yw symud i AMHS yn mynd fel y dylai
Gallai oedolyn dibynadwy neu eiriolwr fynd drwy’r polisi gyda chi. Gallant eich helpu i ddeall a ydych chi'n cael y cymorth rydych chi'n ei haeddu. I gael gwybodaeth am yr hyn a ddylai fod yn digwydd pan fyddwch yn gadael, edrychwch ar ein tudalen ar symud i AMHS.
Roedd fy nhîm yn CAMHS yn agored iawn gyda mi ynghylch sut beth oedd hyn, ac roeddwn i’n teimlo bod hynny wedi fy helpu i.
Os oes angen rhagor o gefnogaeth arnoch chi, neu os ydych chi’n cael problemau symud i AMHS, gallai fod yn ddefnyddiol dod o hyd i eiriolwr.
Mae eiriolwyr yn gallu eich helpu i siarad am y pethau sy’n bwysig i chi. Maen nhw’n annibynnol, sy’n golygu nad ydyn nhw’n gweithio i’r GIG, i gynghorau lleol nac i’r gwasanaethau cymdeithasol.
I gael gwybodaeth am sut gallan nhw eich cefnogi chi a sut i ddod o hyd i un, ewch i’n tudalen ar eiriolaeth. Gallwch hefyd ddarllen ein tudalen ar sut i eirioli drosoch eich hun.
Os nad ydych chi’n cael y cymorth sydd ei angen arnoch gan CAMHS neu AMHS am unrhyw reswm, mae llawer o fannau eraill y gallwch chi fynd i gael cymorth. Er enghraifft:
- Eich meddyg.I gael rhagor o wybodaeth, ewch i’n tudalen ar fynd i weld eich meddyg.
- Mudiadau elusennol a gwasanaethau cymunedol.Gallant gynnig cwnsela, neu grwpiau cefnogaeth gan gymheiriaid lle gallwch chi gyfarfod pobl ifanc eraill i siarad am eich profiadau a rhannu awgrymiadau.
- Ysgol, coleg neu brifysgol.Mae’r mannau hyn yn aml yn cynnal gwasanaethau cymorth lles ac iechyd meddwl. Mae rhagor o wybodaeth ar gael ar ein tudalen am gymorth iechyd meddwl i fyfyrwyr.
- Dod o hyd i therapydd Gall therapi preifat gostio llawer o arian. Ond i bobl sy’n gallu ei fforddio, mae’n ffordd o gael help proffesiynol ar unwaith. Os wyt ti’n 18 oed neu’n hŷn, efallai y bydd help ar gael ar ein tudalennau gwybodaeth i oedolion ar sut i ddod o hyd i therapydd a gofal yn y sector preifat.
I weld rhifau llinellau cymorth, gwefannau a mwy o ddewisiadau, edrychwch ar ein tudalennau dod o hyd i gymorth a’n rhestr o gysylltiadau defnyddiol ar gyfer pobl ifanc.
Roedd fy iechyd meddwl yn sefydlog ar y cyfan ar ôl hynny, ond yn naturiol roedd yna adegau da a drwg. Ar ôl ychydig, penderfynais gysylltu â’r meddyg teulu eto.
Gwneud cwyn ffurfiol
Os ydych chi'n cael triniaeth annheg, neu os nad ydych chi'n cael y cymorth sydd ei angen arnoch wrth symud, gallwch gwyno. Efallai y byddai’n syniad da rhoi cynnig ar rai o’r syniadau eraill ar y dudalen hon cyn cwyno.
Gallwch ofyn i rywun yn y tîm gweinyddol sut mae gwneud hyn. Efallai y byddan nhw’n gofyn i chi ysgrifennu llythyr, neu lenwi ffurflen.
Gall gwneud cwyn ffurfiol fod yn broses anodd, yn enwedig os nad ydych chi’n teimlo’n dda. I gael help a chefnogaeth, efallai y byddwch chi am wneud y canlynol:
- Gofyn i oedolyn rydych chi’n ymddiried ynddo helpu i ysgrifennu eich llythyr, neu edrych ar yr hyn rydych chi wedi’i ysgrifennu.
- Mynd ar-lein i weld a oes gwasanaeth eiriolaeth cwynion y GIG yn eich ardal chi. Gallan nhw eich helpu i ysgrifennu’r hyn rydych yn poeni amdano, a beth fyddech chi’n hoffi ei weld yn digwydd. Efallai y bydd sefydliadau fel VoiceAbility a POhWER yn gallu eich helpu i wneud hyn.
Fe wnes i gwyno a chael therapydd newydd heb unrhyw wrthdaro o ran diwylliant. Roedd y gweithwyr proffesiynol yn sylweddoli bod angen iddyn nhw wrando arna i.
Child and Adolescent Mental Health Services (CAMHS)
These are services that support young people with their mental health.
You might see them called different names sometimes, but they offer the same type of services for young people:
- In Wales, they're called Specialist Child and Adolescent Mental Health Services (SCAMHS)
- In England or Wales, you might also hear them called Children and Young People’s Mental Health Services (CYPMHS)
Find out more in our CAMHS information hub.
Adult Mental Health Services (AMHS)
These are NHS services that support adults with mental health problems.
Visit our full treatment and support glossaryCare plan
The name for a plan that explains your mental health problem, what treatment and support you need, and who will provide that support. Care plans might also cover what should happen if you're in a mental health crisis.
There are different types of plans, such as a Care Programme Approach (CPA) or Care and Treatment Plan (CTP). Whatever type of plan you have, you should always be given a copy of it.
Visit our full treatment and support glossaryReferral
This is a request to a service asking them to review:
- how you’re feeling
- what support you need.
The referral helps explain to the new service why they should see you, and what the best way to help you might be.
Sometimes referrals can be made by yourself, a family member or social worker. But they’re often made by your doctor as they understand your medical history.
Visit our full treatment and support glossaryCare team
These are the people look after you when you're getting treatment and support for your mental health problem. Your care team might include nurses, doctors and therapists.
They may look after you in hospital, support you through Child and Adolescent Mental Health Services (CAMHS), or look after you at home.
Visit our full treatment and support glossaryPolicy
This is a document that sets out how an organisation will act in certain situations. For example, a transition policy should explain how an organisation will manage a young person leaving their services.
Visit our full treatment and support glossaryAdvocate
An advocate is someone who can listen to you and help make sure your voice is heard in decisions about you.
In some situations, you will have a right to have an advocate. This is called statutory advocacy.
Even if you don’t have a right to an advocate, there are other types of advocacy that can support you to get your voice heard.
See our page on advocacy for more information.
Visit our full treatment and support glossaryCouncil
Or local council. This is the group of people responsible for certain services in your area, like social care and education.
Visit our full treatment and support glossaryCounselling
This is a type of talking therapy with a trained counsellor. Counselling can help you:
- talk through a problem or situation that is negatively affecting your mental health
- recognise how it affects you
- work out positive coping strategies or ways to make the situation better.
It may be face-to-face, over the phone or over video call.
Visit our full treatment and support glossaryTherapist
This is a trained professional who runs or supervises your therapy. Therapists help you explore how you’re thinking, feeling and behaving, and what can help you in the future.
There are different types of training and education for therapists. This means they all have different titles, like psychologist, therapist, counsellor or psychiatrist.
Visit our full treatment and support glossaryTransition
This is when someone moves on from a children’s service to an adult service. For example, when someone moves on from Child and Adolescent Mental Health Services (CAMHS) to Adult Mental Health Services (AMHS).
See our page on moving to adult services for more information.
Visit our full treatment and support glossaryAdult services
These are public services that support adults rather than children and young people, like Adult Mental Health Services (AMHS) for example.
Visit our full treatment and support glossaryCafodd yr wybodaeth hon ei chyhoeddi ym mis Rhagfyr 2022. Byddwn yn ei diwygio yn 2025.
Mae cyfeiriadau ar gael ar gais. Os hoffech chi atgynhyrchu unrhyw ran o’r wybodaeth hon, gweler ein tudalen ar ganiatadau a thrwyddedau.