Dicter
Mae’r dudalen hon yn egluro dicter, achosion posibl a sut mae’n gallu gwneud i chi deimlo ac ymddwyn. Mae’n cynnig awgrymiadau ymarferol ar gyfer yr hyn y gallwch ei wneud ac i le allwch chi fynd i gael cymorth. Mae hyn yn cynnwys cyngor i ffrindiau a theulu.
Sut deimlad yw dicter?
Mae dicter yn teimlo’n wahanol i bawb. Efallai byddwch chi’n profi rhai o’r pethau a restrir isod. Efallai hefyd bod gennych brofiadau neu anawsterau nad ydynt wedi’u rhestru isod.
Mae’r dudalen hon yn trafod:
Effeithiau dicter ar eich corff
- Teimlad anghyfforddus neu gorddi yn eich stumog
- Tyndra yn y frest
- Curiad calon uwch a chyflym
- Coesau’n mynd yn wan
- Cyhyrau tynn
- Rydych chi’n teimlo’n gynnes
- Mae awydd arnoch i fynd i’r tŷ bach
- Chwysu
- Cur pen neu densiwn yn eich pen neu lygaid
- Crynu
- Penysgafnder
- Rhincian dannedd
Mae’n teimlo fel petai pêl o dân yng nghanol fy mrest sy’n dod yn syth allan o fy nheg ac yn llosgi’r bobl o fy amgylch.
Sut allech chi ymddwyn pan fyddwch chi’n ddig
Mae’r ffordd yr ydych chi’n ymddwyn pan fyddwch chi’n ddig yn gallu dibynnu ar y ffordd yr ydych chi’n adnabod eich teimladau ac yn ymdopi â nhw, a’r ffordd yr ydych wedi dysgu i’w mynegi. Gweler ein tudalen pam ydym ni’n gwylltio i gael rhagor o wybodaeth.
Nid yw pawb yn mynegi dicter yn yr un ffordd. Er enghraifft, mae rhai ffyrdd yr ydych efallai wedi dysgu sut i fynegi dicter yn cynnwys:
- Ymddygiad ymosodol allanol - megis gweiddi, rhegi, clepian drysau, bwrw neu daflu pethau, bod yn dreisgar yn gorfforol, bygwth eraill, neu gam-drin geiriol.
- Ymddygiad ymosodol mewnol - megis dweud wrth eich hun eich bod yn casáu eich hun, gwrthod eich anghenion sylfaenol (fel bwyd a chwsg), osgoi pethau a allai eich gwneud yn hapus, ynysu eich hun rhag eraill neu hunan-niweidio.
- Ymddygiad ymosodol di-drais neu oddefol - megis anwybyddu pobl, gwrthod siarad â nhw, awgrymu y gallech chi adael neu wneud rhywbeth i anafu eich hun, gwrthod gwneud tasgau neu eu gwneud yn wael ar bwrpas neu’n hwyr, neu ddweud pethau sarhaus neu angharedig yn anuniongyrchol.
Gall cydnabod yr arwyddion hyn roi cyfle i chi feddwl am y ffordd yr hoffech chi ymateb i sefyllfa cyn gwneud neu ddweud unrhyw beth. Gall hyn fod yn anodd iawn yn y foment. Ond po fwyaf cynnar yr ydych chi’n sylwi sut rydych chi’n teimlo, yr hawsaf y gallai fod i reoli eich dicter.
Roeddwn i’n gallu adnabod yr arwyddion. Ymddwyn yn ymosodol ac yna teimlo’n euog ac yn gywilyddus amdano’n nes ymlaen.
Dicter a stigma
Rydym ni i gyd yn mynegi ein hemosiynau’n wahanol. Gall hyn gael ei effeithio gan ein diwylliant, ein personoliaeth, ein magwraeth a nifer o bethau eraill.
Mae rhai pobl yn cael trafferth deall pryd y mae eraill yn mynegi eu hemosiynau mewn ffordd wahanol iddyn nhw. Oherwydd hyn, efallai byddwn ni’n teimlo ein bod yn cael ein beirniadu weithiau am y ffordd yr ydym ni’n mynegi ein dicter. Neu gallai pobl feddwl ein bod ni’n ddig pan nad yw hynny’n wir.
Mae gan gymdeithas syniadau cryf am fynegi emosiynau; mae’n rhaid i chi ymddwyn mewn ffordd benodol.
Mae hefyd nifer o stereoteipiau negyddol am ddicter. Efallai bydd rhai ohonom yn cael ein beirniadu’n fwy am ein dicter nag eraill. Gallai hyn fod oherwydd hiliaeth, rhagfarn ar sail rhyw neu ffurfiau eraill o wahaniaethu neu duedd.
Oherwydd hyn, efallai eich bod chi’n teimlo bod angen i chi rwystro eich teimladau eich hun o ddicter neu boen. Neu efallai eich bod chi’n poeni y byddwch chi’n cael eich beio neu eich beirniadu os ydych chi’n mynegi eich teimladau, pan na fyddai hyn yn digwydd i eraill.
Gall hyn fod yn rhwystredig a gofidus iawn, yn enwedig os yw’n effeithio ar ein bywydau dyddiol, swyddi neu berthnasoedd. Neu os yw’n golygu ein bod ni’n teimlo bod rhaid i ni dderbyn y ffaith ein bod ni’n cael ein cam-drin. Ond mae hi’n bwysig cofio eich bod yn haeddu cefnogaeth a pharch a bod eich teimladau’n ddilys.
Yn aml roeddwn i’n teimlo mai fi oedd y broblem a dywedwyd wrthyf fod angen i mi reoli fy nicter pan oeddwn i ond yn ceisio mynd i’r afael â’r ffordd yr oeddwn i’n teimlo.
Cyhoeddwyd y wybodaeth hon yn Awst 2023.
References and bibliography available on request.
If you want to reproduce this content, see our permissions and licensing page.
