Sut yr helpodd rhagnodi cymdeithasol fi i ddod yn ôl yn fi fy hun

Y llynedd, roeddwn i mewn stad ofnadwy. Roeddwn i’n eithriadol o isel ac yn troi gymaint at alcohol nes ei fod yn dod yn broblem enfawr.  Bu bron iawn i mi orfod ysgaru a cholli fy nheulu bendigedig.

Yn 39 mlwydd oed, roeddwn i’n eithriadol o gyfforddus mewn perthynas gref. Roeddem yn dod at 10 mlynedd o briodas ac roedd gennym ddau blentyn hyfryd.  Roedd gen i swydd ddiogel oedd yn talu’n dda ac roedden ni newydd symud i gartref teuluol ein breuddwydion; roedd gen i bopeth roeddwn erioed wedi breuddwydio amdano. Yna, heb ddim rheswm amlwg, yn sydyn, roeddwn i ar goll yn llwyr. 

Nawr, rwy’n gwybod fy mod wedi cael ychydig o flynyddoedd eithaf trawmatig. Cafodd fy nhad ei ddiagnosio gyda, ac wedyn curo, cancr y prostad. Roedd fy mam, sef glud yn ein teulu hynod o glos, wedi bod yn dioddef o orbryder ac o ymosodiadau o banig yn ddiweddar. Cafodd fy chwaer 41 mlwydd oed waedlif ar yr ymennydd a  strôc a oedd bron iawn yn angheuol ac roedd fy ngwraig wedi’i diagnosio gyda syndrom blinder cronig.

Fi oedd y person oedd yn dal y teulu gyda’i gilydd ac oedd yn gwneud yr holl redeg o gwmpas. Fi oedd yr un cryf.

Doeddwn i ddim yn meddwl fod dim o hyn wedi effeithio arna i, ond fel yr oedd pawb o’m cwmpas yn gwella ac yn dod atyn eu hunain, roedd pethau’n cau i mewn amdanaf i. Roeddwn i’n colli gafael ar bethau. Roedd yn effeithio’n enfawr ar fy mherthynas gyda’m gwraig a’m plant, cymaint nes fy mod i’n gwaeddi arnyn nhw o hyd ac o hyd.  Doeddwn i ddim y tad da roeddwn i bob amser yn ymdrechu i fod. Yn berson hyderus fel arfer, roeddwn wedi cyrraedd man isel, wedi colli fy holl hunan hyder ac, a dweud y gwir, yn yfed y dyddiau i ffwrdd, yn amlwg yn ceisio cuddio rhywbeth. 

Fe gefais amser i ffwrdd o’r gwaith gyda stres a phroblemau gorbryder. Roeddwn i ar lethr llithrig iawn ac yn mynd ymhellach ac ymhellach i lawr y llethr, a hynny’n gyflym iawn. Roedd gen i ofn. Roeddwn ond ychydig gamau o golli’r cyfan.

Doeddwn i ddim y math o ddyn a oedd yn meddwl fy mod i angen help, felly cymerodd dipyn o amser ac ychydig o argyhoeddi, ond, yn y diwedd,  dyma ymestyn allan a chysylltu â Mind. Fe benderfynais brofi eu rhaglen rhagnodi cymdeithasol.

Mae rhagnodi cymdeithasol yn eich cysylltu â gweithiwr cyswllt, sy’n trafod sut ydych yn teimlo, beth ydych chi’n mynd trwyddo a beth allai fod o help i’ch llesiant. Wedyn, maen nhw’n canfod gwasanaethau a allai fod o help ac yn eich cefnogi i gychwyn arni.

Pan ddechreuais i siarad gyda’m gweithiwr cyswllt, Mike, gosodais y cyfan allan ac roeddwn yn onest iawn am fy mhroblemau. Roedd ychydig yn frawychus i ddechrau ond fe sylweddolais mai bod yn gwbl agored ac onest oedd yr unig ffordd i ddatrys fy mhroblemau. Roedd Mike yn ffantastig o’r dechrau un; roedd yn gwrando gyda chlust gyfeillgar a hynny heb fy marnu.

Ar unwaith, roedd fel siarad gyda hen ffrind, roedd yn gofyn yr holl gwestiynau iawn i fy nghael i agor i fyny.

Fe helpodd rhagnodi cymdeithasol fi i gael persbectif ar lawer o bethau. Dros gyfnod o fisoedd, a chyda sgyrsiau rheolaidd, fel helpodd Mike fi i ganfod fy hyder unwaith eto. Rhoddodd nodau i mi anelu amdanyn nhw a gwnaeth i mi deimlo fod bywyd normal a theimlo’n dda amdanaf fy hunan yn rhywbeth y gallwn ei gyrraedd eto. Fe helpodd fi i ganfod fy hunan. Fe gefais wybodaeth ynghylch y tîm cyffuriau ac alcohol lleol a hefyd ychydig o elusennau arbenigol lleol a allai gynnig rhagor o wybodaeth, sgiliau ymdopi a chefnogaeth ychwanegol. Trwy ein sgyrsiau, roeddwn i’n sylweddoli hefyd fy mod wedi esgeuluso fy iechyd corfforol, felly cyfeiriodd Mike fi at ddewisiadau lleisiant megis ymwybyddiaeth ofalgar a myfyrio, hefyd pethau fel RED January a gwefannau ffitrwydd eraill er mwyn i mi gael ychydig o syniadau ac ysbrydoliaeth.

Rydyn ni’n dal i gael sgyrsiau ac rwy’n edrych ymlaen yn fawr atyn nhw. Mae hynny’n fy helpu i aros yn y lle da y cefais fy hun ynddo ac mae'n fy nghadw'n bositif.

Fel rhywun a oedd wastad yn amheus o wasanaethau fel hyn, fe fyddwn yn annog unrhyw un, mewn sefyllfa debyg i mi, i ymestyn allan a siarad.

Yn aml mae rhannu problem yn ei haneru. Peidiwch â bod ofn bod yn agored. Mae'r peth mwyaf cymwynasgar y gallwch wneud i chi’ch hunan - ac yn fy achos i, fy nheulu.

Mae David yn byw ym Merthyr Tudful gyda’i wraig a'i blant. Yn ogystal â hyfforddi tîm pêl-droed ei fab, a bod yn gapten ar y tîm pŵl lleol, mae’n mwynhau coginio a gwylio unrhyw fath o chwaraeon.